Απόφαση χαρακτηρισμού ναυαγίων ως Πολιτιστικών Αγαθών ΥΠΠΟ/ΓΔΑΠΚ/ΑΡΧ/Α1/Φ43/48604/3385/5-9-2003 (ΦΕΚ 1701/Β΄/19-11-2003)
Με την απόφαση αυτή του Υπουργού Πολιτισμού, το 2003 χαρακτηρίσθηκαν ως πολιτιστικά αγαθά τα ναυάγια πλοίων και αεροσκαφών άνω των 50 ετών από την ημερομηνία της ναυάγησης. Επίσης, με την ίδια ΥΑ ορίσθηκε ζώνη προστασίας 300 μ. κατά το άρθρο 15.4 του Ν. 3028/2002. Επισημαίνεται ότι με τις διατάξεις της εν λόγω ΥΑ δεν θίγεται το νομικό καθεστώς των πλοίων, όταν αυτά ναυαγούν, ούτε ο νομικός ορισμός του πολεμικού πλοίου κατά το άρθρο 29 5του UNCLOS 61982.Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η εν λόγω ΥΑ δεν συνεπάγεται κατάργηση των δικαιωμάτων που ασκεί το Υπ. Εθνικής Άμυνας μέσω του Μετοχικού Ταμείου Ναυτικού επί των πολεμικών πλοίων και αεροσκαφών σύμφωνα με τις διατάξεις του ΝΔ 2648/1953, ούτε διατάξεων σχετικών με το δίκαιο Ναυαγιαίρεσης (Ν. 2881/2001), ούτε κατάργηση των δικαιωμάτων εξακριβωμένων ιδιοκτητών ή άλλων κανόνων του Ναυτικού δικαίου. 5 Άρθρο 29 Ορισμός πολεμικών πλοίων : Για τους σκοπούς της παρούσας σύμβασης, «πολεμικό πλοίο» σημαίνει πλοίο που ανήκει στις ένοπλες δυνάμεις ενός κράτους και φέρει τα εξωτερικά χαρακτηριστικά που διακρίνουν τέτοια πλοία της εθνικότητάς του, υπό τη διοίκηση αξιωματικού δεόντως τοποθετημένου από την κυβέρνηση του κράτους και του οποίου το όνομα εμφαίνεται στη σχετική επετηρίδα ή ανάλογο πίνακα και είναι επανδρωμένο με πλήρωμα υπό κανονική στρατιωτική πειθαρχία Μπορεί κάποιος να πει, ότι η απόφαση αυτή έρχεται πραγματικά να προστατέψει όλη την υποβρύχια κληρονομιά που βρίσκεται στις Ελληνικές θάλασσες (ναυάγια άνω των 50 ετών), πλην όμως, λόγω της γενικότητας της υπάρχουν κενά.
Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, στην εν λόγω ΥΑ δεν γίνεται ειδικότερη αναφορά στην απόφαση χαρακτηρισμού ως «μνημείου» του καθενός από τα ναυάγια ξεχωριστά, όπως γίνεται σε όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις μνημείων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα μνημείων κινητών και ακίνητων, τα οποία χαρακτηρίστηκαν ως «μνημεία» είναι τα κάτωθι: • ΥΑ ΥΠΟ//2015 Β-1539: Χαρακτηρισμός ως μνημείων της κωπηλάτης τράτας «Ευαγγελίστρια» του περάματος «Αγ. Γεώργιος». • ΥΑ ΥΠΠ//2006 Β-15: Χαρακτηρισμός ως κινητού μνημείου του παραδοσιακού σκάφους Υπαπαντή, νηολογίου Σάμου αρ.295. • ΥΑ ΥΠΠ//2006 Β-1328: Χαρακτηρισμός ως μνημείου σκάφους καπετάν Νικόλας νηολογίου Καλύμνου. • ΥΑ 268//2012 Β-1976: Χαρακτηρισμός ως κινητού μνημείου του φωτογραφικού αρχείου της οικογένειας Boissonnas στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσ/κης. • ΥΑ ΥΠΠ//2016: Χαρακτηρισμός ως μνημείων 350 αντικειμένων (ενδυμάτων & εξαρτημάτων) από Ιστορικό Βεστιάριο Εθν. Θεάτρου. • ΥΑ ΥΠΠ//2006 Β-351: Χαρακτηρισμός ως μνημείου του κτιρίου του πρώην "Ανατολικού Αεροδρομίου Αθηνών".
ΚΥΡΙΟΤΗΤΑΣ ΓΕΝ • ΥΑ ΥΠΠ//2006 Β-1203: Χαρακτηρισμός ως μνημείου του Φάρου στο ακρωτήριο Μαλέα στη Λακωνία. • ΥΑ ΥΠΠ//2010 ΑΑΠ-396 Ν.ΚΥΚΛΑΔΩΝ: Χαρ/σμός ως μνημείου του Φάρου του Αγίου Νικολάου, στο Γιαλισκάρι, της νήσου Κέας. • ΥΑ ΥΠΠ//2011 ΑΑΠ-347 Ν.ΑΤΤΙΚΗΣ: Χαρ/σμός ως μνημείου του παλιού φάρου Ντάνα, στη νήσο Πόρο Τροιζηνίας.
Για να υπάρξει λοιπόν υπουργική απόφαση χαρακτηρισμού ως «μνημείο» για το κάθε ναυάγιο χωριστά, θα πρέπει να υπάρχει αντίστοιχη επιστημονική τεκμηρίωση, που θα είναι αποτέλεσμα επιστημονικής έρευνας.Ποιος άραγε θα μπορούσε να πραγματοποιήσει αυτή την έρευνα;
Γιατί δεν σημαίνεται στο ναυτιλιακό χάρτη η επισήμανση της Υπουργικής απόφασης με έναν κύκλο ακτίνας 300 μέτρων για κάθε ναυαγιο ξεχωριστά; Μα γιατί δεν υπάρχει επίσημη τεκμηρίωση από κρατικό φορέα.
Ίσως σήμερα, δεδομένης της οικονομικής κρίσης, να έχουμε μια μοναδική ευκαιρία να αξιοποιήσουμε τους πόρους ευρωπαϊκών προγραμμάτων με σκοπό την έρευνα για την επίσημη καταγραφή των σύγχρονων ναυαγίων.Φορείς υπάρχουν....συνεργασία και θέληση απαιτείται.
Περισσότερα μπορείτε να δείτε στην μελέτη που μπορείτε να κατεβάσετε από την ιστοσελίδα μας.